Hoe hebben we beslist welke projecten we gaan steunen? 

Wie heeft er een geweldig idee voor een innovatieve AI-toepassing die onze samenleving écht vooruit kan helpen? Die oproep deden we vorig jaar, en maar liefst 31 teams gingen de uitdaging aan door een projectvoorstel in te dienen. 

Het selecteren van een voorstel dat zó veelbelovend is dat we het vleugels willen geven, is bij amai! geen gemakkelijke taak. Daarom zetten we een grondig proces op waarin zowel experts als burgers een belangrijke rol speelden. 

Allereerst analyseerde een interdisciplinair team van deskundigen, de expertenjury, elk voorstel tot in detail. Zij selecteerden vijf projecten die verder gingen naar de volgende ronde. Deze projecten werden vervolgens beoordeeld door een burgerjury, bestaande uit 24 gewone mensen die bereid waren twee zaterdagen vrij te maken om de voorstellen grondig te evalueren en 2 van de 3 amai!-projecten te selecteren. 

Hoe werkt dat, zo’n burgerjury? 

Tijdens de eerste zaterdag stelde de burgerjury een overzicht van beoordelingscriteria samen. Elke jurylid had ook de mogelijkheid om een persoonlijke criterium in te brengen, zoals inclusie, mentaal welzijn of dataveiligheid. Vervolgens maakten ze kennis met de initiatiefnemers van de vijf geselecteerde projecten. Elk team gaf een korte pitch en beantwoordde uitgebreid de vragen van de juryleden. Aan het einde van deze dag gaf elk jurylid een persoonlijke score aan de projecten op basis van wat ze hadden gehoord en besproken. 

Na een weekje bedenktijd kwamen de juryleden opnieuw samen. Ze formuleerden feedback op de voorstellen en kregen de kans om, met de inzichten van hun medejuryleden in gedachten, hun eerdere scores te heroverwegen. Dit resulteerde in een definitieve rangschikking en selectie van twee winnende projecten. Daarnaast gaven ze waardevolle feedback op het proces zelf, zodat we het in de toekomst nog beter kunnen maken. Met dank aan Levuur voor de procesbegeleiding. 

De Publieksprijs 

Parallel aan dit proces organiseerden we een online publieksstemming, waarin iedereen zijn of haar stem kon uitbrengen op drie favoriete projecten uit dezelfde selectie. Het derde winnende project werd bepaald door de hoogste score uit de publieksstemming. Zo kwamen we tot drie welverdiende winnaars. 

Waarom burgerparticipatie essentieel is 

Bij amai! vinden we het belangrijk om gewone burgers actief te betrekken bij dit complexe besluitvormingsproces. Door niet-experts de kans te geven hun stem te laten horen, creëren we niet alleen een bredere maatschappelijke betrokkenheid, maar zorgen we er ook voor dat beslissingen gedragen en relevant blijven.  

Innovatie in AI kan pas écht impact maken als ze wordt vormgegeven met en door de mensen die erdoor worden geraakt. Wil jij graag op de hoogte blijven van wat we met amai! doen en misschien volgende keer mee in onze burgerjury zetelen? Schrijf je dan zeker in voor onze nieuwsbrief! 

 

Dit zijn de winnende projecten!

Bij amai! geloven we in de kracht van samenwerking tussen burgers, organisaties en technologie om maatschappelijke uitdagingen aan te pakken. Daarom lanceerden wij eerder een projectoproep om vernieuwende AI-ideeën te verzamelen die écht een verschil kunnen maken. 

Onze oproep vond een groot gehoor: 31 teams werkten een projectvoorstel uit. Na een uitgebreide selectieprocedure met een burger- én expertenjury gevolgd door een publieksstemming werden er uiteindelijk drie AI-projecten gekozen die de komende twee jaar elk 125.000 euro ontvangen van Vlaams minister van Innovatie Matthias Diependaele. Deze projecten tonen perfect hoe artificiële intelligentie maatschappelijke problemen kan aanpakken en het leven van mensen kan verbeteren.

CAIRE: Een luisterend oor voor kankeroverlevers

Het plan van CAIRE is om een AI-chatbot te ontwikkelen die kankeroverlevers ondersteunt tijdens hun nazorgtraject. Deze chatbot biedt antwoorden op vragen, verwijst door naar de juiste zorginstanties en helpt klachten zoals pijn en vermoeidheid tijdig op te volgen. Zo wordt de werkdruk op zorgverleners verlicht en krijgen patiënten toegang tot passende zorg, terwijl gevoelens van isolatie worden verminderd.

Dit project wordt gerealiseerd door de Universiteit Gent, Pairrot, en het Cédric Hèle instituut.

CamerAI: Ontdek de natuur in je eigen tuin

Het project CamerAI maakt natuuronderzoek toegankelijker door burgers gratis cameravallen aan te bieden waarmee ze dieren en planten in hun tuin kunnen identificeren. De beelden worden door een AI-assistent geanalyseerd en burgers ontvangen een overzicht van de waargenomen soorten in hun omgeving. Dit stimuleert mensen om meer te leren over de natuur dichtbij huis en biedt waardevolle data voor biodiversiteitsonderzoek.

Achter CamerAI staan Natuurpunt Studie, het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO), Wageningen University, en de Stichting Observation International. Zij bundelen hun expertise om burgers en AI samen te brengen voor natuurbehoud.

River Watchers: Rivieren schoner dankzij burgers en AI

Met River Watchers wordt het eenvoudiger om plasticvervuiling langs Vlaamse rivieren in kaart te brengen. Burgers trekken foto’s van afval met hun smartphone, waarna AI automatisch het type plastic en de hoeveelheid herkent. Deze data wordt gebruikt om vervuilingshotspots te identificeren en om overheden en bedrijven te ondersteunen bij het nemen van gerichte maatregelen tegen vervuiling.

Dit project is een samenwerking tussen River Cleanup vzw en het Vlaamse Instituut voor Technologisch Onderzoek (VITO). Samen combineren zij burgerwetenschap met AI om de rivieren schoner en biodiverser te maken.

Proficiat allemaal!

Welkom in de amai!-familie. We gaan er samen alles aan doen om van deze prachtige projecten een succes te maken.

Wil je graag onrtdekken welke geweldige projecten we nog allemaal steunen? Kijk dan hier!

 

Of er iets nieuws te melden viel over AI het voorbije jaar? Het zal wel zijn! Wat een achtbaan is die artificiële intelligentie! Het gaat razendsnel alle kanten op. Maar met amai! proberen we het hoofd koel te houden. We blijven focussen op: hoe kunnen we er samen voor zorgen dat AI een maatschappelijke meerwaarde heeft? Daar werken we elke dag aan met een leuk team.

Karen en Neena zijn de coördinatoren voor respectievelijk Scivil en KDM, de organisaties achter amai!. Pieter was vroeger coördinator. Hij denkt nog steeds mee. Jef en Isaak zijn de educatieve duizendpoten, Michiel is de enige die écht begrijpt hoe AI werkt en wat Sven precies doet, daar zijn we nog niet helemaal uit.

Hoe kijken zij – wij, dus – naar het voorbije jaar en de toekomst?

 

Wat vond je de opvallendste evolutie in AI?

Karen: Wat mij dit jaar heeft verrast, is hoe snel AI is geëvolueerd van een eerder niche onderwerp naar een onderwerp dat bij menig familiefeest ter sprake komt. Veel mensen hebben het voorbije jaar voor het eerst met ChatGPT of Copilot geëxperimenteerd, en zijn op zoek naar wat deze toepassingen in hun dagelijkse leven kunnen betekenen. Die shift in de maatschappij was voor mij dit jaar het meest verrassend.

Neena: Wat mij blijft verrassen, is hoe breed AI toepasbaar is in zowel mijn privé- als professionele leven. Goblintools.ai bijvoorbeeld, die complexe taken omzet in behapbare to-dolijstjes, of slimme fotobewerkingstools van printbedrijven waarmee ik razendsnel vakantiefoto’s in een mooi album kan omzetten. Gouwe ouwe Shazam blijft ook een favoriet: één tik en je weet welk nummer je hoort.

Jef: Teams is voor mij een uitschieter. Het kan gesprekken transcriberen en samenvatten, en die functionaliteit is dit jaar enorm verbeterd.

Michiel: De introductie van een AI-coördinator vond ik het meest opvallend. Die integreert en stuurt gespecialiseerde AI-tools aan voor complexe projecten, zoals het ontwikkelen van een gerichte reclamecampagne. Het is fascinerend hoe zo’n systeem verschillende taken naadloos combineert.

Isaak: Wat ik écht verrassend vond, is de enorme vooruitgang in tekst-naar-spraak en spraak-naar-tekst technologieën. Vroeger voelde dit nog als gimmicks, maar nu zijn we echt aan het praten met onze computers, bijna zoals met een mens. Het verschil met eerdere systemen zoals Siri is dag en nacht.

Pieter: Ik ben een beetje een podcast-addict, dus dat NotebookLM zomaar een oké klinkende podcast kan genereren, verraste me toch. Al zie ik die nog niet meteen een ‘Oorkonde’ winnen (de Vlaamse podcast-prijzen).

Sven: Ik verveel mijn gezin op dagelijkse basis met een weet-je-wat-je-nu-óók-al-met-ChatGPT-kan-weetje. Bijvoorbeeld een foto van een wandlamp in onze living tonen en vragen hoe je die kan openvijzen om een kapotte lamp te vervangen. En ja, hoor: geen probleem. Dat zou een jaar geleden geen waar geweest zijn.

 

Wat viel je op bij amai! dit jaar?

Karen: De internationale interesse in amai! viel me op. Het is inspirerend dat Vlaanderen, ondanks onze kleine omvang, andere regio’s weet te motiveren met ons model van burgerparticipatie in innovatie.

Neena: De brede interesse en de goesting om met AI aan de slag te gaan is opvallend, maar ook de angst en weerstand die soms speelt. Bij amai! blijven we inzetten op onze pijlers: informatie, inspraak en innovatie. Vooral het enthousiasme van mensen die projecten indienen voor een inclusievere en groenere samenleving blijft me inspireren.

Jef: AI trekt meer publieke aandacht dan ooit, maar vergroot ook de digitale kloof voor sommigen. Ons traject met Ligo-leerkrachten om educatieve programma’s over AI en deepfakes te ontwikkelen, was daarom ontzettend waardevol.

Michiel: Positief is dat ChatGPT ervoor heeft gezorgd dat meer mensen bekend zijn met AI. Negatief is dat AI vaak wordt gereduceerd tot tools zoals ChatGPT, terwijl het veld zoveel breder is.

Isaak: Wat me opviel, is dat veel ingediende projecten gericht zijn op chatbots. Dit toont hoe toegankelijk en populair deze technologie is geworden. Tegelijkertijd is het interessant om te zien dat mensen niet gewoon een generieke chatbot willen, maar juist een die specifiek is afgestemd op een bepaalde doelgroep of situatie. Het is mooi om te zien hoe deze projecten inclusie en toegankelijkheid willen bevorderen door AI te personaliseren en aan te passen aan de echte behoeften van mensen.

Pieter: Ik was aangenaam verrast door de grote interesse in onze projectoproep. We konden dit jaar maar drie projecten ondersteunen, maar de variatie in voorstellen is opvallend. Als je door al die projectideeën gaat, besef je meer dan ooit dat AI niet alleen een verhaal is van de grote techspelers die met alle aandacht gaan lopen. Ook hier bij ons gebeurt veel innovatie, vaak op een heel weloverwogen manier én met veel oog voor maatschappelijke impact.

Sven: Hoe vaak het woord amai! voorkomt in ondertitels op tv. Eens je er begint op te letten, kan je er niet meer naast kijken.

 

Wat hoop je dat AI ons in 2025 brengt?

Karen: Ik hoop dat AI minder energie gaat verbruiken. Onderzoek daarrond is zeker al bezig, maar er is ook nog veel werk aan de winkel. Hopelijk zetten we in 2025 de eerste stappen in de goede richting.

Neena: Ik hoop dat 2025 ons het inzicht brengt om AI in te zetten op een verantwoorde manier die ten dienste staat van mens en maatschappij. Verder hoop ik ook op een 2025 met voldoende ruimte voor wie aan de andere kant van de (digitale) kloof staat, zodat die kloof wat smaller kan worden. Daar wil ik vanuit amai! alvast mee mijn schouders onder zetten.

Jef: Ik hoop dat AI het leven eenvoudiger maakt, met aandacht voor het energieverbruik. En laten we eerlijk zijn: een gezonde dosis hilarisch mislukte AI-creaties mag ook in 2025 niet ontbreken.

Michiel: Wereldvrede zou mooi zijn. Maar als dat niet lukt, dan hoop ik op een AI die eindelijk een foto van een mens met vijf normale vingers kan genereren.

Isaak: Mijn grootste hoop is dat AI toegankelijker en inclusiever wordt voor mensen die er het meeste baat bij hebben. Denk aan spraakgestuurde interfaces voor mensen die moeite hebben met typen of lezen. Het zou fantastisch zijn als iemand gewoon kan zeggen: ‘Schrijf een mail aan mijn huisbaas in perfect Nederlands,’ terwijl ze hun boodschap in een andere taal inspreken. Dit soort innovaties kan écht een verschil maken, vooral voor digitaal kwetsbare groepen. Maar dat vereist ook dat de grote spelers bereid zijn om betaalmuren te laten verdwijnen en AI gebruiksvriendelijker te maken.

Pieter: Ik hoop dat we ons niet laten verblinden door de schijnbare wonderen die de technologie brengt en meer gaan nadenken over waar we de technologie wel en niet willen. AI-technologie is here to stay, maar hoe en waar, daar moeten we zelf het laatste woord over houden. Ik hoop dat we met amai! veel mensen kunnen blijven enthousiast maken om aan dat gesprek deel te nemen.

Sven: Ik hoop vooral dat mensen van goede wil goesting krijgen om met AI aan de slag te gaan. En dat AI leert strijken.